از دیدگاه هنر منبت، چوب مناسب برای منبت کاری و یا کنده کاری باید دارای بافت ریز و محکم باشد که معمولا از چوب های پهن برگان جنگلی استفاده می شود، البته همه چوب های درختان پهن برگ مناسب برای کنده کاری (منبت کاری) نمی باشند چون بافت درشت و ناهمگنی دارند، مانند: بلوط یا ملچ
ویژگی های یک چوب مناسب برای منبت کاری عبارتند از :
رنگ چوب مناسب و زیبا باشد.
چوب در عین نرم بودن، از بافت ریز و محکمی برخوردار باشد.
گره های موجود در چوب تا حد امکان کم باشند.
مقاومت چوب در برابر سایش و کنده کاری بالا باشد.
چوب های رایج در صنعت چوب که بعضا در منبت کاری هم از آنها استفاده می شود، عبارتند از :
چوبي سخت، معطر، محكم و قوي كه به آساني خم مي شود و زود مي پوسد. چوب ارسی براي مبل سازي كاربرد داشته، همچنین برای خراطي بسيار مناسب است
.
چوب افرا نیمه سنگین و نیمه سخت، خوشکار، سبک، شکننده و قابل تورق است.
از این چوب در ساخت اندام های مصنوعی، خراطی، ساخت مبلمان، ساختمان های چوبی، وسایل موسیقی و لوازم تزئینی استفاده می شود.
چوب انجیلی بسيار سخت و با وزن مخصوص بالاست، شكننده بوده و براي ستون معادن، تونل ها و اشياء مقاوم به سايش نظیر: قرقره، دوك نخ ريسي، پاشنه كفش بكار مي رود.
چوب آزاد بدليل وجود خاصيت ارتجاعي و ارتعاشي، در مواردي از جمله ساخت وسايل ورزشي قابل ارتجاع نظیر: تخته پارالل، بارفيكس، پاروي قايقراني و همچنين ساخت وسايل موسيقي (سنتور) كاربرد دارد.
آبنوس درخت سیاه رنگی است با چگالی نسبتاً بالا و بسیار خوش بو. تنه داخلی چوب به رنگ های مختلف زرد، سفید تا قهوه ای و سیاه دیده می شود. این درخت شبیه به عناب است و میوه آن مانند انگور زرد است و برگ آن مانند برگ صنوبر و عریضتر از آن است. نوع هندی آن با خطوط سفید و نوع حبشی آن سیاه است. این چوب در مجاورت هوا تیره میشود. چوب آبنوس از گرانترین چوب های دنیا است.
چوب این درخت را برای تزئین تاج و تخت پادشاهان و شفای بیماران بكار برده اند. چوبآبنوس به دلیل سختی و استحكام بالا در ساخت وسایلی نظیر انواع مبلمان، میز و صندلی، پیانو مورد استفاده قرار می گیرد.
چوبی به رنگ قهوه ای روشن تا تیره، درشت بافت و بادوام است. این چوب نسبتاً نیمه سخت و نیمه سنگین تا سنگین است و در برابر سایش مقاومت زیادی دارد.
چوب بلوط، بهترین چوب برای پاركت، تهیه روكش، تراورس راه آهن و مدل سازی است.
این چوب به رنگ سفید تا كرم روشن است و اغلب لكه های سیاه رنگ و یا قهوه ای دارد. چوبی است نسبتاً نرم و سبك كه دوام زیادی ندارد و كار با آن آسان است.
از چوب تبریزی برای كاغذسازی، كبریت سازی، جعبه سازی و ساخت ادوات كشاورزی استفاده می شود.
رنگ چوب از بیرون سفید و از درون زرد طلایى است. این درخت در اصل در چین و آسیاى شرقى بوده است، اما در ایران، در مناطق مرطوب جنگلى شمال و بسیارى از مناطق معتدلهٔ دنیا کاشته مى شود.
از چوب توت سفید در ساخت روكش، ابزار چوبي منزل، خاتم كاري و ساخت سازهاي موسيقي كاربرد دارد.
رنگ این چوب در هنگام قطع درخت، صورتی روشن بوده که پس از خشک شدن کم کم به رنگ نارنجی در می آید. چوب توسکا نسبتا نرم و خشک و در مقابل ضربه و فشار مقاوم است.
چوب توسکا در قایق سازی، جعبه سازی و منبت کاری مورد استفاده قرار می گیرد.
چوبی است نیمه سخت و سنگین، بادوام، راست تار و با قابليت ميخ خور خوب. رنگ چوب چنار سفید روشن تا قرمز مایل به قهوه ای است كه لكه های قهوه ای صدفی دارد.
از چوب چنار برای ساخت درب های اماكن متبركه، دسته ابزار، صندلی، غربال و صندوق استفاده می شود.
این چوب به رنگ صورتی مایل به قهوه ای، دارای دوک های ظریف و لکه های قهوه ای رنگ پر مگس می باشد.
از چوب راش بیشتر برای کارهای درشت، مثل تاج مبل استفاده می شود.
رنگ این چوب عموماً زرد ملایم است. چوب زبان گنجشک دارای مقاومت و سختی مناسب، نسبتا ارزان و دارای قابلیت فرم پذیری مناسب.
از چوب زبان گنجشک برای ساخت قطعات چوبی مانند قاب و فریم تابلوها، عصا، راكت تنیس استفاده می شود.
چوبی است به رنگ قهوه ای_طلایی تا قهوه ای پررنگ با خط های سیاه كه بسیار سنگین و بادوام است.
از چوب ساج در صنعت كشتی سازی، صنایع ظریف به خصوص خاتم كاری، ساخت ابزار آزمایشگاهی، روكش گیری، قسمت های بیرونی و داخلی ساختمان موارد مصرف فراوانی دارد.
چوبي سخت و سنگين، مقاوم در برابر حشرات.
چوب سرخدار در منبت كاري، قايق سازي و ساخت مصنوعات تزئيني كاربرد دارد.
رنگ این چوب قرمز مايل به قهوه اي است. این چوب بسيار نرم و سبك بوده و به آساني قابل كار كردن و رنگ آميزي مي باشد.
از چوب درخت سرو بيشتر براي پوشش داخلي ديواره ها در كابين و ساختمان استفاده مي شود.
چوب شمشاد به دلیل تراكم بالای آوندها و لیف های آن، دارای چگالی بالا می باشد.
از این چوب در كارهایی مانند خاتم كاری و منبت كاری و نیز ساخت ادوات مهندسي و لوازم خانگي استفاده می شود.
چوبي نرم، راست تار، سبك و كم دوام است که زود مي پوسد، و از آن براي ساخت جعبه، مبلمان و همچنين كاغذسازي استفاده مي شود.
از چوب درخت کاج برای جعبه سازی، ساخت مبل و همچنین کاغذسازی استفاده می شود.
چوبی ریز بافت به رنگ خاکستری مایل به قهوه ای تا قهوه ای تیره و دارای نقوش زیبا و نسبتا بادوام است. این چوب نیمه سنگین و نیمه سخت بوده و در مقابل فشار، خمش و کشش مقاوم است. از خواص دیگر چوب گردو می توان به تنوع رنگ، مقاومت خوب چوب، بافت ریز و مقاوم، برخورداری از نقوش زیبا و هم کشیدگی متوسط اشاره کرد. ضمن آنکه گردو خوش رنگ است و به خوبی رنگ و لاک را می پذیرد.
از این چوب بیشتر در کارهای هنری و تزئینی، تهیه روکش، خراطی، ساخت مبل، ساخت آلات موسیقی، قنداق تفنگ، مجسمه سازی، منبت کاری، خاتم سازی و معرق استفاده می شود.
رنگ این چوب قرمز روشن (صورتی) با زمینه قهوه اى و بدون نقش و گاهى منقوش است. این درخت از آستارا تا گرگان می روید و در کردستان و لرستان نیز گونه هاى مختلف آن وجود دارد.
از چوب گلابی در ساخت ابزارهاي چوبي دقيق مانند "خط كش"، قاب سازي و ادوات چوبي و همچنين در ساخت مهر بكار مي رود.
چوبی با بافت های نزدیك و متراكم، به رنگ زرد که به دلیل كیفیت عالی در ساخت انواع مبلمان قیمتی، ظروف چوبی، جعبه ها، اسباب بازی بكار می رود.
چوبي نيمه سخت و نيمه مستحكم با سنگيني متوسط كه از آن براي ساخت مبلمان گران قيمت استفاده مي شود. چوب ماهون از جمله زيباترين چوب هاي جهان است.
چوبی به رنگ قهوای مایل به قرمز است و گاهی اوقات رگه های سبز رنگی در آن دیده می شود. چوبی درشت بافت، نیمه سخت و نیمه سنگین، نسبتا بادوام و در برابر ضربه و خمش مقاوم است.
چوب ملچ در درجه اول مناسب برای صنایع روکش سازی می باشد، این چوب بیشتر در قایق سازی، ساخت وسایل ورزشی، در و پنجره و تخته سه لائی استفاده می شود.
چوبی ریز بافت به رنگ سفید تا سفید مایل به كرم می باشد. این چوب سخت و نیمه سنگین است و در مقابل ضربه و سایش مقاومت دارد.
چوب ممرز در كاغذسازی، چوب سازی، واگن سازی، ساخت تخته فیبر، دسته ابزار و چوب های تونلی از آن استفاده می شود.
چوبي محكم، سنگين، سخت و انعطاف ناپذير است. چوب نارون بيرون آن ارزشى ندارد ولى چوب درون آن با ارزش است.
از چوب نارون مىتوان در ساختن کرجي، بشکه، زين، چرخ گاري، بعضى قطعات ماشينها، پارکتسازى استفاده نمود.
چوبي به رنگ سفيد تا سفيد مايل به كرم، تا قهوه اي مايل به صورتي است. چوبي سبك، نرم، كم دوام، راست تار و داراي نقوش زيبايي است.
از چوب نراد در كارهاي ساختماني، قفسه سازي، بسته بندي استفاده مي شود.